Συμβουλευτική

«Η επιτυχημένη συμβουλευτική είναι μια σαφώς οργανωμένη και επιτρεπτική σχέση, που δίνει στον πελάτη τη δυνατότητα να αποκτήσει αυτογνωσία, σε βαθμό που να μπορεί να κάνει θετικά βήματα προς την κατεύθυνση την οποία του έχει υποδείξει ο νέος του προσανατολισμός»
C. Rogers

Η συμβουλευτική είναι μια καθορισμένη σχέση, κατά την οποία εφαρμόζονται μια ή περισσότερες θεωρίες της ψυχολογίας και ένα συγκεκριμένο σύνολο επικοινωνιακών δεξιοτήτων, οι οποίες αλλάζουν με την εμπειρία, τη διαίσθηση και άλλους διαπροσωπικούς παράγοντες, ανάλογα με :

τις προσωπικές ανησυχίες,
τα προβλήματα ή
τις επιθυμίες των πελατών.

Ενδέχεται να έχει πολύ σύντομη ή μακρά διάρκεια, να λαμβάνει χώρα σε χώρο του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, καθώς και να μην επεμβαίνει σε πρακτικά, ιατρικά και άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την προσωπική υγεία.

Συνίσταται σε μια σειρά άμεσων επαφών με το άτομο, σε μια διαδικασία αλληλεπίδρασης μεταξύ του συμβούλου και των ατόμων που απευθύνονται σ’ αυτόν, η οποία προσεγγίζει κοινωνικά, συναισθηματικά, πολιτισμικά και κοινωνικοοικονομικά θέματα και μπορεί να συνδέεται με την ανάπτυξη, την υποστήριξη κρίσεων, να είναι ψυχοθεραπευτική, καθοδηγητική ή να έχει στόχο την επίλυση προβλημάτων.

Την αναζητούν άνθρωποι, οι οποίοι επιθυμούν να συζητήσουν και να επιλύσουν τα προβλήματά τους μέσα σε μια σχέση που θα είναι πιο πειθαρχημένη και εμπιστευτική από τη φιλία και ίσως θα τους στιγματίσει λιγότερο από τις σχέσεις βοήθειας που δημιουργούνται σε παραδοσιακό ιατρικό ή ψυχιατρικό περιβάλλον.

Συνήθεις παρερμηνείες

Μία συνήθης παρεξήγηση σχετικά με τη Συμβουλευτική είναι ότι ο Σύμβουλος θα παρέχει συμβουλές στον συμβουλευόμενο σχετικά με το πρόβλημά του ή/και ότι θα «του πει τι να κάνει».

Όμως, ο όρος συμβουλευτική προέρχεται από τα παρακάτω :

Συν (με, μαζί) βουλή (σκέψη, απόφαση)

βουλεύομαι (σκέφτομαι, κάνω σχέδια ή αποφασίζω μετά από σύσκεψη με κάποιο άλλο πρόσωπο)

Ο σύμβουλος δεν αποφασίζει για λογαριασμό του συμβουλευόμενου, αλλά στόχος του είναι να τον βοηθήσει να δει καθαρότερα τί θέλει ο ίδιος να πράξει δημιουργώντας τις κατάλληλες ψυχολογικές συνθήκες για μια τέτοια διαδικασία προσωπικής διερεύνησης, αποσαφήνισης και αυτογνωσίας (Μαλικιώση, 2012).

Ο γενικός στόχος της Συμβουλευτικής είναι να δώσει στα άτομα ευκαιρίες να επεξεργαστούν θέματα που τα απασχολούν με σκοπό να ζήσουν μια, κατά την κρίση τους, περισσότερο ικανοποιητική και ολοκληρωμένη ζωή, τόσο σε προσωπικό επίπεδο αλλά και ως μέλη μιας ευρύτερης κοινωνίας.

Πιο συγκεκριμένα, η Συμβουλευτική μπορεί να χρησιμοποιείται για αντιμετώπιση και λύση συγκεκριμένων προβλημάτων, όπως ενδεικτικά:

η λήψη αποφάσεων,
η επίλυση συγκρούσεων,
η υποστήριξη & αντιμετώπιση κρίσεων
η απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων
η βελτίωση των ενδοπροσωπικών και διαπροσωπικών σχέσεων,

αλλά και θεμάτων όπως:

η αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών
η επεξεργασία συναισθηματικών εσωτερικών συγκρούσεων
η ενόραση: κατανόηση της προέλευσης των συναισθηματικών δυσκολιών
η αυτό-ανάπτυξη,
η ανάπτυξη αυτό-συνειδητοποίησης και αυτογνωσίας
η αυτοαποδοχή
η αυτοπραγμάτωση – εξατομίκευση
η διαφώτιση: υψηλότερο επίπεδο πνευματικής αφύπνισης
η ψυχο-εκπαίδευση – πρόληψη
η γνωστική αλλαγή
η συστημική αλλαγή
η ενδυνάμωση – κινητοποίηση
η επανόρθωση
η κοινωνική δράση και προσφορά

Ώστοσο, πελάτες που ζητούν βοήθεια μέσω της συμβουλευτικής αντιδρούν στη λήψη αποφάσεων και στο να εξετάσουν σε βάθος γεγονότα, σχέσεις και ευθύνες.

Κάθε είδος αλλαγής, ακόμα κι αν είναι επιθυμητή, μπορεί να προκαλέσει άγχος.

Πολλοί πελάτες εκδηλώνουν τόσο έντονο άγχος που δεν μπορούν να πάρουν αποφάσεις. Ο σύμβουλος βοηθά σ’ αυτή τη διαδικασία επιδεικνύοντας προσοχή, φιλικότητα, γνησιότητα και κατανόηση κάνοντας τον πελάτη να νιώσει ασφαλής και αξιόλογος.

Προϋποθέσεις συνεργασίας στο συμβουλευτικό πλαίσιο:

Αίτημα – επιθυμία συνεργασίας από την πλευρά του πελάτη
Ελευθερία λόγου
Σεβασμός στη διαφορετικότητα
Εχεμύθεια – εμπιστευτικότητα
Επιβεβαίωση (ειλικρίνεια, ακεραιότητα, φροντίδα, πίστη στην αξία κάθε ατόμου, διάλογος – συνεργασία, αμοιβαιότητα, αλληλεξάρτηση, αίσθηση κοινού καλού)

Στο κέντρο όλων των προϋποθέσεων είναι ο επαγγελματισμός, ο οποίος περιγράφει την βασική δεξιότητα του συμβούλου:

να υιοθετεί τις επαγγελματικές αξίες και τα κριτήρια δεοντολογίας σε όλους τους ρόλους του,
να αναπτύσσει και να ρυθμίζει καταλλήλως τις σχέσεις του, και
να επιτυγχάνει τη συνεχιζόμενη αναβάθμιση των επαγγελματικών του προσόντων μέσω της δια βίου μάθησης

Βιβλιογραφία

Μαλικιώση- Λοϊζου Μ. (2012). Συμβουλευτική Ψυχολογία.

Corey, G. (2009). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy, 8thed.

Hough , M. (2010). Counselling Skills & Theory.

McLeod, J. (2005). Εισαγωγή στη Συμβουλευτική.

Nelson-Jones, R. (2009). Βασικές Δεξιότητες Συμβουλευτικής: Ένα Εγχειρίδιο για Βοηθούς.

Αντωνία Ποθητού, Ψυχολόγος – Coach

Αν χρειάζεσαι περισσότερες πληροφορίες, μπορείς να βρεις εδώ:

Coaching: Σε τί μπορεί να με βοηθήσει;

Εxecutive Coaching

Συμβουλευτική

Διαδικτυακή συνεργασία